AUTO CEM
1. Kendiniz ve firmanızın geçmişi hakkında bilgi verir misiniz?
– Ben, Makedonya Cumhuriyeti Kalkandelen (Tetova)’den Ercan Yonuzi. Ahşap endüstrisi üzerine eğitim gördüm, Ağaç Işleri Endüstri Mühendisi’yim, ancak otomobil satışıyla uğraşıyorum. Bizim şirket 1993 yılında kuruldu ve yedi yıldan bu yana oto endüstrisi, yani oto satışı, servisi ve yedek parça üzerine faaliyet göstermektedir.
1993 yılından bu yana Opel ve Chevrolet satıcılığını yapmaktayız. Şu anda bir ana bayii bulunmamakta ve Makedonya piyasasında altı şirket bu işi yapmaktayız. Bu demektir ki Makedonya’da General Modus’ta Opel ve Chevrolet satışı yapan altı bayii var, fakat bizim ayrıcalığımız bu alanda yedi yıldan bu yana faaliyet gösteriyor olmamızdır.
2. Firmanızın mevcut profili ile ilgili bilgi verir misiniz?
– Şirketimiz günden güne gelişmekte ve endüstrideki mevcut krize rağmen, yüksek sayıda otomobil üretmeyi ve satmayı başardık. Şu anda en büyük başarıyı gösteren diğer altı bayi arasından ikinci sıradayız, çünkü sadece bir salonda faaliyet göstermekteyiz. İlk sıradaki bayiimiz ise 3 salonda iş yapmakta. Bunun hesabını orantılı olarak yaparsak biz iki katı ve fazla başarıyla onun önünde bulunmaktayız.
Bizim için ayrı bir başarı da Kalkandelen ve Gostivar bölgesini kapsayıp, Üsküp piyasasına satış yapmaktır.
3. 2010 yılı için yaptığınız iş ile ilgili beklentileriniz bir önceki yıla göre nasıldır?
– Gelecekteki inisiyatiflerimiz piyasada daha geniş kapsamlı bulunmak ve salonumuza daha fazla müşteri çekebilmek. Bizim amacımız müşterilerimizi mümkün oldukça satıştan, bizim ve satıcı hizmetimizden memnun edebilmek.
4. Makedonya’da iş yapan bir işadamı olarak yaptığınız iş ile ilgili yaşadığınız sıkıntılar nelerdir?
– Karşılaştığımız sorunlardan biri kredi işlemleridir. Bizim bir yandan bankalardan kredi almamız farklı bir şey, öte yandan müşterilerin kredi alması farklı bir şeyi oluşturmaktadır. En büyük problem müşterilere verilmeyen kredilerden kaynaklanmaktadır. Müşterilere verilen kredilerin sayısı arttırılırsa, bizim satış sayımız da artacaktır.
5. Yaşadığınız sıkıntıların çözümü için önerileriniz ve beklentileriniz nelerdir?
– Bankaların kredi için daha uygun şartlar sunmalarını dileriz, Bankaların sunmuş oldukları kredi şartları çok sıkı olmakla beraber, müşteriler tarafından çalışan olarak aldıkları sigortalı maaşın olduğundan daha düşük gösterilmesi de sorun yaratmaktadır. Çünkü bu durumda talep edilen miktar, müşterinin kaldırabileceğinden daha yüksek görülmekte ve kredi sağlanmamaktadır.
6. Firmanızın kısa ve orta vade planlamaları var mı ve firmanızın önümüzdeki beş yıllık dönemdeki amacı nedir?
– Gelecekte, Üsküp piyasasına girmeyi, daha doğrusu Üsküp’te de bir salon açmayı hedeflemekteyiz. Buna hazırlıklı olduğumuzu ve tamamlayabileceğimizi düşünmekteyiz. Şu an Üsküp’te iki, üç firma bunu yapmakta, fakat imkansızlıklar yüzünden iş yapamıyorlar. Biz bunu yaşadık. Şu an Üsküp’te birkaç yer sahibi ile görüşmekteyiz, eğer ki bu durumu aşar ve Üsküp’te salon açarsak, bu bizim için GM’nin standartlarına uymakla beraber, büyük başarı temsil edecektir. Bu durumda bütün talepleri karşılayabileceğimizi düşünüyorum. Çünkü şu an elimizde yüz civarı araç bulunmaktadır ve bu durumda müşteriyi bekletmemekteyiz. Rekabetimizdeki şirketler ise çok az sayıda otomobil ile çalışmalarını sürdürmekteler. Biz bu konuda sürekli yatırım yapıp, müşterilerimizi memnun etmeyi hedeflemekteyiz.
Krizin burada Kalkandelen’de hissedilmesini gözönünde bulunduracak olursak, Doğu Makedonya’da durum nasıldır sorusunu sormamak elde değil. Biz Kalkandelen bölgesi temcilciliği olarak harcamalarımızı karşılamaktayız. Fakat Üsküp işlerimizi sürdüremeyiz. Demek ki nerden baksanız Makedonya’nın merkezini Üsküp oluşturmaktadır. Doğu Makedonya’da durum bizdeki gibi değil, ordaki yerler bir bütünü oluşturmuyor, örnek olarak Ustrumca’dan İştip’e bir otomobil için gitmek zor oluyor. Bundan dolayı biz Doğu Makedonya yerine, demin de bahsettiğim gibi Üsküp’ü tercih ediyoruz.Manastır ve Pirlepe’de de bizimle işbirliği yapan küçük salonlarımız var. Fakat bunlarda az sayıda satış yapılmaktadır. 2008 yılında 2009’a ait hedeflerimizi belirlerken, çok farklı şeylerle karşılaştık. Piyasa % 36’ya kadar düştü, fakat bu düşüş Makedonya için iyi bir orandı. Çünkü diğer ülkelerde otomobil satışı, örnek olarak Ukrayna’da bu düşüş % 90 oranındaydı, Bulgaristan’da %55, Sırbistan’da %50 idi. Bu durumda Makedonya otomobil piyasasında en düşük oranlı düşüşün yaşandığı ülkeyi oluşturmaktadır. Avrupa’ya kıyasen de %36’lık düşüş Makedonya için iyi bir durumun göstergesidir.Biz ise Opel satışı ile Makedonya olarak Avrupa sınırları içerisinde en büyük satışı yapan ülkeyiz. Nüfuz rakkamına oranla Opel olarak % 10,4’lük bir oranı kapsıyoruz. Bu demektir ki Volzwagen ve diğerlerden daha öndeyiz.
7. MATTO’nun bundan sonraki aktiviteleri için firmanızın önerileri ve beklentileri nelerdir?
– Ben, öneri olarak daha sık görüşmenin gerektiğini söylerdim. Çünkü bu şekilde fikir alış verişi yaparken, ekonominin gelişmesine de katkıda bulunabiliriz. Ben Türkiye’deki bir toplantıya katıldığımda, ordaki şirketlerin aralarındaki bağlılıklar ve faaliyetler dikkatimi çekti. Onlar birbirine bağlantılı olarak çalışmakta ve yardım etmekteler. Tabii ki aralarında rekabet te vardır, fakat bu konsept içerisinde çalışmalarını sürdürmeleri çok önemli. Zannedersem bu tür bağlılık Türkiye’den maada başka hiçbir ülkede yoktur. Ben bundan önce yapılan bir mülakatta Kosova, Arnavutluk ve Makedonya arasında bir köprünün oluşturulmaması durumunda bu bizim sonumuzu getirebilir. Türkiye ile varolan köprüye benzer bir küprünün daha var olması bölgeye katkıda bulunacaktır.
Makedonya’nın da nüfuzu 70 milyon olsaydı durumu daha iyi olurdu. Çünkü bu durumda üretilen her ürün için satılacak yer bulunurdu. Biz ise küçük bir ülkeyiz ve burada alıcıyı bulmak çok zor. Bu durumda MATTO’nun Türkiye yanısıra, bu üçgeni oluşturması çok iyi olurdu. Biz bu küçük rakkamlarla piyasada etkili olamayız. Sadece bunun gibi bir kuruluş bölgede piyasayı genişletmekle olumlu sonuçlar verebilir. Az önce de söylediğim gibi MATTO olarak daha sık görüşme ve oluşabilecek toplantı fırsatlarına gerekirse kendi imkanlarımızla katılma. Bu görüşmelerde her bilgi ve tecrübeyi paylaşabilir ve beraberce daha üyük bir gücü oluşturabiliriz. MATTO şimdiye kadar yapılan en iyi faaliyetlerden birini oluşturmaktadır. Şimdi artık bunun sonuçları görülür hal aldı.
Şirket tanıtım fotoğrafları.
