M.C. Ekonomi’den Sorumlu Başbakan Yardımcısı Sayın Vladimir Peşevski ile Toplantı Tertiplendi 10 Mayıs 2010
10 Mayıs 2010 tarihinde, MATTO merkezinde, Makedonya Cumhuriyeti Ekonomi’den sorumlu Başbakan Yardımcısı Sayın Vladimir Peşevski’nin katılımıyla bir toplantı tertiplendi. Toplantının amacı, Makedonya Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında ekonomik işbirliğin güçlenmesi ve Türk şirketlerinin Makedonya’da iş yaparken karşılaştıkları sorunların dile getirilmesiydi.
МАТТО Başkanı Tuna Eyüp Kahveci, açılış konuşmasında, “İnvest in Macedonia ve aynı zamanda MATTO, Türkiyeli iş adamlarını Makedonya’ya getirmeyi hedeflemekte. Ancak iş adamlarının Makedonya’ya geldikten sonra karşılaştıkları sorunları göz önünde bulundurmak gerekiyor”, dedi.
Başbakan Yardımcısı Vladimir Peşevski, genellikle soru cevap olarak yapılan toplantı görüşmesinde, Makedonya Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki iletişimin sadece çıkar amaçlı değil de insani ilişkilerden oluştuğuna dikkat çekti. Yapılan toplantının olumlu sonuç vereceğinden şüphe duymadığını dile getiren Peşevski, işadamlarının sorunlarının aktarılmasını çok doğru bulduğunu, verimli çalışmaları açısından faydalı olduğunu, bu toplantının hükümetin yabancı yatırımcı çekme politikasının gerçekleşme sürecinde bir kontrol mekanizması olarak değerlendirdiğini dile getirdi. Peşevski, konuşmasının devamında “Sizin gibi kurumların ve iş adamlarının sorunlarını aktarması bizim hangi noktalara dikkat edip, neleri göz önünde bulundurmamız gerektiğini göstermektedir. Devlet idaresi olarak yapıcı değişiklikleri uygularken işin içinde olan işadamlarının sorunları ancak bu şekilde bize aktarıldığı takdirde bilgilerimize sunulmaktadır” dedi.
Peşevski, Makedonya mevzuatının Avrupa Birliği mevzuatına uyumsallaşma sürecinde bulunduğunu, bundan dolayı birçok kolaylaştırıcı değişikliğin uygulanmasının arzu edildiği derecede yapılamadığını söyledi.
Peşevski, toplantı esnasında Başkanımız tarafınca, öneri olarak sunulan geçici vize konusunun mümkün olup olmadığı konusunda yorum yapamayacağını, ancak bu konuyu yetkililerle görüşüp öneri olarak sunacağını bildirdi.
Başta iş adamlarının karşılaştıkları oturum ve çalışma vizelerinin elde etme sürecindeki sıkıntıların dile getirildiği toplantının devamında, Denasyonalizasyon (gayri millileştirme – Yugoslavya döneminde millileştirilen özel mülkiyete ait arazilerin tekrar sahiplerine veya varislerine geri verilmesi) konusuna da değinildi. Konuyla ilgili sorunun ortaya çıkış noktası, yabancı bir yatırımcının satın aldığı arazide çalışmaları süresince, başka bir sahibin ortaya çıkma ihtimali ve bu durumun, özellikle dava süreci sözkonusu olduğunda, arzettiği zaman ve yatırım kaybının oluşma tehlikesi dile getirildi.
Peşevski, “Şimdiye kadar bu süreçlerin arazi olarak yaklaşık %90’ı çözülmüş durumdadır. Fakat yaklaşık, 3000-4000 kadar müracaat var, bundan dolayı bunların mevcut olan aşamalar süreci ileride 10 yıl daha sürecek gibi görülüyor. Bu sistemin bir hatası olarak görülmemeli, millileştirilen arazilerle zarara uğramış vatandaşların haklarını geriye kazanmalarında hassas davranılmaktan dolayı ortaya çıkan durumdur. Yatırımcıya arazi alımında bununla bilgi verilmesinin şu anda yapılabilecek en doğru yöntemdir”, dedi.
İnşaat işlerinde, iş tamamlama taahhütnamesi ile ilgili sıkıntı yaşayan işadamlarımız konuyu dile getirdiklerinde, 2004 yılında yapılan iş için verilen teminat iadesinin hala gerçekleşmediğini aktardı. Sıkıntının kaynaklandığı nokta ise devlette devamlılığın olmamasından ortaya çıktığıdır.
Bu durumu ciddi bir sorun olarak değerlendiren Peşevski, “Verilmiş olan banka teminatı karşısında kendi paranızı alamamanız durumunda dava açma hakkının kullanılmasının gerekli olduğunu dile getirdi.
T.C. Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Sayın Hakan Kızartıcı, toplantının sonunda teknik bir konuyu dile getirdi: “İki ülke arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması 1999 yılında imzalayıp, 2000 yılında yürürlüğe girdi. O tarihten bu yana ciddi anlamda bir gözden geçirme yapılamadı. Bunun ardından diğer sözleşmeler de imzalandı. Fakat ister Ekonomi Bakanlığı, ister ekonomi odaları ile yaptığımız her görüşmede, STA Ortaklık Komitesi Toplantısı’nın yapılması için talep aldık. Sayın elçimizin vermiş olduğu onay üzerine, geçen sene Temmuz ayında inisiyatif gösterip, bu toplantıyı düzenlemeye çalıştık. Fakat Makedonya’nın ilgili kurumlarından tarih ertelendi. Bürokratik süreç tamamlandı denildi fakat resmi anlamda bu toplantı için net bir tarih verilmedi. Bunu sadece bilginize sunmak istedim“ dedi.
Toplantı bitiminde Başbakan yardımcısı Sayın Peşevski katılan herkese teşekkür ederek zaman zaman bu tarz sıkıntıların kendilerine iletilmesi için kapılarının açık olduğunu ve bu amaçla kabinelerinin irtibat bilgilerini verdiklerini söyledi.